Γράφει ο Κώστας Βαξεβάνης για το Documento
Οποίος εισέρχεται στην πολιτική έχει πολλές επιλογές για τον τρόπο που θα πορευτεί αλλά ελάχιστες για να διασωθεί. Ούτε η πίστη του πολιτικού στο «καλό» ή το «κακό» ούτε η πίστη όσων τον υποστηρίζουν είναι ικανές να τον διαφυλάξουν. Οχι µόνο επειδή το καλό και το κακό μεταβάλλονται συνεχώς επιβεβαιώνοντας τη διαλεκτική λειτουργία της κοινωνίας, αλλά και επειδή οι άνθρωποι αλλάζουν (κυρίως οι πολιτικοί) µε τρόπο που ίσως δεν ήθελαν να το κάνουν.
Το μερίδιο κατοχής στην εξουσία, η αναγνωρισιμότητα, η δύναμη, οι εξυπηρετήσεις δεν εξασφαλίζουν τη συμφωνία του πολιτικού µε την Ιστορία. Ο Κώστας Σημίτης, για παράδειγμα, είχε τα πάντα αλλά μέσα σε λίγα χρόνια έχει μετατραπεί στη συνείδηση του κόσμου στον πρωθυπουργό που έβλεπε τις μίζες να περνούν και, σε ακόμη λιγότερα, σε ένα συνωμότη της πολιτικής ο οποίος προικίζει κόμματα και φιλόδοξους ηγετίσκους µε τα απομεινάρια της αντιπαθητικής πολιτικής του.
Ωστόσο κάθε πολιτικός συνοδεύεται από κάτι το οποίο ακόμη και αν δεν τον/την κρίνει σε αυστηρά πολιτικό επίπεδο, τον/την καθορίζει πολιτικά και ορίζει τον τρόπο που θα κριθεί από την Ιστορία. Λέγεται αξιοπρέπεια. Η αξιοπρέπεια είναι συγγενής του ήθους και εκπορεύεται από το προσωπικό σύστημα αξιών. Είναι αμέτρητοι οι πολιτικοί που νίκησαν ισχυρούς πολιτικούς αντιπάλους αλλά νικήθηκαν από τον ίδιο τους τον εαυτό· στην αναμέτρηση µε τη λειψή αξιοπρέπειά τους. Φυσικά το ίδιο ισχύει µε κάθε άλλον άνθρωπο, αλλά στην πολιτική οι καταστάσεις είναι οριακές και τα πρόσωπα εκτεθειμένα.
Υστερα από τρία χρόνια στην πρωθυπουργία ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει ξεκάθαρη όχι µόνο την πολιτική του (εξυπηρέτηση των ελίτ, δημιουργία αυταρχικού και ανελεύθερου κράτους, αποξένωση από κάθε φιλελεύθερη ευρωπαϊκή αντίληψη), αλλά και το έλλειμμα αξιοπρέπειάς του. ∆εν χρειάζεται να συγκρίνει κανείς τον Κυρ. Μητσοτάκη µε τον Αλέξη Τσίπρα. Αρκεί να τον αντιπαραβάλει µε τους ηγέτες του ίδιου του κόμματός του. Γιατί ο Κώστας Καραμανλής συνεχίζει να αποτελεί όραμα για τον συντηρητικό κόσμο και να θαυμάζεται ακόμη και μετά τη συνειδητή απουσία του από την ενεργό πολιτική πραγματικότητα; Γιατί την προηγούμενη βδομάδα καταχειροκροτήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής από υπουργούς του Μητσοτάκη και ιδιαίτερα στα σημεία που η ομιλία του αμφισβητούσε όλα τα κυβερνητικά δόγματα του Κυριάκου;
∆εν πρόκειται για την ωραιοποίηση και τη νοσταλγία για τον Καραμανλή που προήλθε από την απομάκρυνσή του από τα πράγματα. Αντιθέτως, ειδικά στο εσωτερικό της Ν∆ του χρεώνουν αρνητικά αυτή την απουσία. Στην επανεμφάνιση του Κ. Καραμανλή οι ιδεολογικοί συνοδοιπόροι του εντόπισαν τη χαμένη αξιοπρέπεια του χώρου τους και την ανύπαρκτη του σημερινού πρωθυπουργού. Οποιος συνομιλεί µε ανθρώπους του Κυρ. Μητσοτάκη αντιλαμβάνεται ότι έχουν διάθεση να υπερασπιστούν την πολιτική του, να αποδώσουν έστω αντικειμενικές δυσκολίες στους λάθος χειρισμούς του, αλλά δεν πρόκειται (δεν μιλώ φυσικά για τους ανόητους τσανακογλείφτες) να μιλήσουν για την αξιοπρέπειά του. Οταν η συζήτηση φτάσει στο σημείο που οι προσωπικές επιλογές εφάπτονται στην πολιτική και την επηρεάζουν, η συζήτηση για τον Κυρ. Μητσοτάκη αποκτά όλα εκείνα τα «ναι µεν, αλλά» που δηλώνουν ότι κανένας δεν θέλει να τον υπερασπιστεί.
Και όταν για έναν πολιτικό έρχεται η στιγμή που όσοι θέλουν να τον υπερασπιστούν απαιτούν να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ προσωπικής στάσης και πολιτικής, η στιγμή αυτή απλώς είναι το μεταίχμιο προς την κατρακύλα.
Το Documento σήμερα αποκαλύπτει ότι ο πρωθυπουργός της χώρας έκανε αίτηση για να πάρει 2.000-3.000 ευρώ ως επιδότηση καλλιέργειας. Φυσικά και δεν είναι παράνομος. Οπως δεν ήταν παράνομος όταν έκανε μια άλλη αίτηση για να αποζημιωθεί από το ελληνικό κράτος (περίπου 1.500 ευρώ υπολογιζόταν η αποζημίωση) ως πλημμυροπαθής. Σε όλα νόμιμος είναι. Αλλά είναι ταυτόχρονα πρωθυπουργός υποκριτής και φραγκοφονιάς. Την ώρα που κάνει δημόσιες δηλώσεις ότι τα λεφτά δεν έχουν σημασία και πρέπει να ζήσουμε επιτέλους ολιστικά, ο ίδιος εντελώς ανελαστικά κυνηγά και το τελευταίο ευρώ από το δημόσιο ταμείο, ελληνικό ή ευρωπαϊκό. ∆εν αφήνει ευρώ να παραπέσει για να του διασώσει την αξιοπρέπεια που ήδη είναι σε αμφισβήτηση.
Πριν από δέκα χρόνια η ευκατάστατη τηλεπαρουσιάστρια Ελένη Μενεγάκη κατακρίθηκε γιατί έκανε αίτηση, παρά τα εισοδήματά της, να πάρει νόμιμα επίδομα τρίτεκνης μητέρας από τον ΟΓΑ. Ο Κυρ. Μητσοτάκης όμως δεν ιδρώνει από κατακραυγές. Εκανε την αίτηση για την επιδότηση. ∆εν θα σωζόταν η Ελλάδα αν δεν έκανε την αίτηση, αλλά ούτε θα σωζόταν και ο ίδιος αν δεν πρόσθετε 2.000 ευρώ παραπάνω στο πλούσιο εισόδημά του που τον κατατάσσει στους πλουσιότερους Ελληνες. Αντιθέτως, θα σωζόταν η αξιοπρέπειά του.
Τι αντίθεση, αλήθεια! Επί χρόνια δεν πλήρωνε ούτε 1 ευρώ για τα δάνεια του «Κήρυκα Χανίων», αλλά στραγγίζει κάθε ευρώ που υπάρχει στο πεδίο του δικαιώματός του. Είναι και αυτή μια ολιστική αντίληψη, να αντιπαραθέτεις θεωρίες και μεγαθυμία στις ανάγκες των άλλων όταν εσύ τις δικές σου ανάγκες τις μετράς σαν γερο-λαδάς σε ευρώ. ∆εν είναι καλή εικόνα για έναν πρωθυπουργό, αλλά για τον Μητσοτάκη είναι αντιπροσωπευτική.
Ο πρωθυπουργός δεν υπέπεσε σε λάθος. Εκφράζει την αντίληψή του. Από την εκεί πλευρά είναι η μάζα της κοινωνίας που ψάχνει ευρώ για το ρεύμα και τη βενζίνη και από την αποδώ μεριά είναι η αντίληψη Μητσοτάκη που κατατάσσει τον ίδιο σε μια πραγματικότητα συνεχούς εξυπηρέτησής του. Ακόμη και αν ζημιώνεται το δημόσιο.
Στα τρία χρόνια πρωθυπουργικής θητείας ο Μητσοτάκης έδειξε ποιος είναι. Πήρε στρατιωτικό Chinook και άλλα δύο ελικόπτερα για να τον μεταφέρουν μαζί µε την κουστωδία του προκειμένου να πραγματώσει την αποστολή εθνικής ανάγκης να επισκεφθεί εγκαίρως τον φίλο Λιγνάδη στην Επίδαυρο. Η αξιοπρέπειά του ή η έλλειψή της του επέτρεψε να κυκλοφορεί µε τα ελικόπτερα του καναλάρχη Κυριακού αντί να θεωρήσει ότι κάτι τέτοιο είναι ανεπίτρεπτο για πρωθυπουργό. Πήρε το πρωθυπουργικό αεροσκάφος (δύο φορές) για προσωπικές επισκέψεις στο Κολέγιο της Βοστόνης όπου φοιτούσε ο γιος του. Δέχτηκε να τακτοποιηθεί ο γιος του στην Ευρωβουλή µέσω Ισπανού ευρωβουλευτή…
Αντιλαμβάνεται συνεχώς την οικογένειά του, και το δείχνει, σαν δικαιούχο της εξουσίας που έδωσε σε αυτόν, και µόνο σε αυτόν, ο λαός. Επέτρεψε στη σύζυγό του να µπει στη συνέλευση του ΟΗΕ, στις θέσεις των επίσημων εκπροσώπων της εθνικής αντιπροσωπείας. Την εποχή της πανδημίας, όταν απαιτούσε από όλους να μείνουν κλεισμένοι στο σπίτι τους, έβγαινε για βόλτα µε τη Μαρέβα (του) στην Πάρνηθα, µε την κυρία να κάνει και επίδειξη μοτοκρός.
Υπάρχουν δεκάδες παραδείγματα που δηλώνουν ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν έχει κανένα άγχος να δείχνει αξιοπρεπής. Να προσπαθεί να εξασφαλίσει έστω ότι δεν θα κάνει πράγματα «για να µην τον πιάνουν στο στόμα τους». Είναι αδιάφορος πώς θα χαρακτηριστεί επειδή θεωρεί ότι αυτός µόνο έχει το δικαίωμα να χαρακτηρίζει, να επιτρέπει και να απαγορεύει.
Οποιο αφήγημα και αν έχει για τον εαυτό του, ο Μητσοτάκης, όπως και καθένας στη δημόσια σφαίρα, έχει συνοδοιπόρο την κρίση της Ιστορίας. Μπορεί διάφοροι να µπουν στον κόπο να υπερασπιστούν τις πολιτικές του επιλογές, ειδικά μέσα από τη λειτουργικότητα της λίστας Πέτσα, αλλά στα θέματα αξιοπρέπειας ο Μητσοτάκης είναι μοιραία µόνος. Οπως και στον καθρέφτη.
ΥΓ.: Εκανα τη χάρη στον Κυριάκο Μητσοτάκη να µην τον μετρήσω καν µε το αυστηρό σύστημα αξιοπρέπειας που υπάρχει στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κρήτη.
