Ένας από τους ιδρυτές του ΚΚΕ ήταν ο Αβραάμ Μπεναρόγια, που ήταν ισπανοεβραϊκής καταγωγής. Ο Μπεναρόγια γεννήθηκε στο Βιδίνιο της Βουλγαρίας το 1887.Κάπου στις αρχές του αιώνα ασκούσε το επάγγελμα του Δασκάλου και του τυπογράφου στο τότε τουρκοκρατούμενο Βιδίνιο ή Βίντιν όπως το λένε οι Βούλγαροι. Διωκόμενος για την πολιτική του δράση κατέφυγε στη Θεσσαλονίκη το 1908, όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα. Να θυμίσουμε πως εκείνη την εποχή η Θεσσαλονίκη επίσης ήταν τουρκοκρατούμενη.
Με τον ερχομό του στη Θεσσαλονίκη εντάχθηκε στην εβραϊκή κοινότητα της πόλης που τότε αριθμούσε σημαντικό πληθυσμό. Πολύ γρήγορα αναδείχθηκε σε ηγετικό στέλεχος της κοινότητας και υπήρξε ο ιδρυτής της οργάνωσης της Φεντερασιόν ή της Σοσιαλιστικής Εργατικής Ομοσπονδίας της Θεσσαλονίκης, Η οργάνωση δημιουργήθηκε στις 24 Ιουλίου 1909, την επομένη δηλαδή του εορτασμού της πρώτης επετείου της επανάστασης των Νεοτούρκων. Η εβραϊκή, σοσιαλιστική, εργατική λέσχη με ονομασία Εργατικός Σύνδεσμος Θεσσαλονίκης, συνενώθηκε με τη βουλγαρική Σοσιαλδημοκρατική Ομάδα (οι λεγόμενοι “στενοί”), δημιουργώντας τη Φεντερασιόν.
Στο πρώτο άρθρο του Καταστατικού της οργάνωσης δηλωνόταν πως “σκοπόν έχει να αργανώση το προλεταριάτο δια την πάλην των τάξεων. Πολύ σύντομα η πλειοψηφία των “στενών” με επικεφαλής τον Βασίλη Γκλαβίνωφ αποχώρησε. Η βασική διαφωνία ήταν η ρεφορμιστική οργανωτική και ιδεολογική πλατφόρμα των Εβραίων της οργάνωσης και η συνεπόμενη τάση συνδιαλλαγής με τους Νεοτούρκους. Η αφορμή για την αποχώρηση των στενών ήταν η συνεργασία της Φεντερασιόν και αστών μασόνων της Θεσσαλονίκης σε συλλαλητήριο διαμαρτυρίας για τη θανατική καταδίκη του Ισπανού αναρχικού Φρανσίσκο Φερρέρ.
Η αποχώρηση έγινε τον Αύγουστο του 1909 και οδήγησε την Φεντερασιόν στα πρόθυρα της διάλυσης. Κλείνοντας σχεδόν ένα μήνα ύπαρξης, η οργάνωση θα αποκτήσει και κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο (ο πρώτος σοσιαλιστής βουλευτής που εκπροσωπεί το βορειοελλαδικό χώρο στο οθωμανικό κοινοβούλιο), αφού ο Ντιμιτάρ Βλάχοφ, που ήταν ήδη εκλεγμένος (Λαϊκό Ομοσπονδιακό Κόμμα), έγινε μέλος της οργάνωσης.
Η Φεντερασιόν και ο Μπεναρόγια βλέποντας με συμπάθεια το κίνημα των νεότουρκων συμμετείχε στη μεγάλη πορεία του κινήματος προς την Κωνσταντινούπολη έναντι του Σουλτάνου. Πάνω σε αυτό το ζήτημα υπήρχε έντονη αντίθεση με τους Σλαβομακεδόνες σοσιαλιστές οι οποίοι αντιτίθεντο στη νέα κατάσταση. Η Φεντερασιόν πίστευε πως το καθεστώς των Νεοτούρκων θα έλυνε το πρόβλημα των εθνοτήτων. Προέκρινε την αρχή της ομοσπονδιοποίησης ως το μέσο για τη μετατροπή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε ένα κράτος αποκεντρωμένο όπου κάθε εθνότητα θα ήταν ελεύθερη και ασφαλής.
Η σοασιαλιστική Φεντερασιόν αποδείχθηκε η πιο μετριοπαθής από όλες τις βαλκανικές σοσιαλιστικές ομάδες: δεν θέλησε να συμμετάσχει σε καμία πρωτοβουλία κατά του νέου καθεστώτος με αφορμή τον ιταλοτουρκικό πόλεμο που είχε ξεσπάσει. Όταν όμως οι Νεότουρκοι κατέφυγαν στη λήψη καταπιεστικών μέτρων ακόμα και σε βάρος της οργάνωσης η Φεντερασιόν τους αποκήρυξε και ζήτησε από το Διεθνές Σοσιαλιστικό γραφείο να ασκήσει πίεση για να τερματιστεί η πολιτική των διώξεων.
Η Φεντερασιόν από την αρχή της ιδρύσεώς της επεδίωξε να καθιερωθεί με την αναγνώρισή της από την Διεθνή. Ανέπτυξε αλληλογραφία με το γραφείο της Διεθνούς από την εποχή του Εργατικού Συνδέσμου Θεσσαλονίκης, τον Ιούνιο του 1909: αν και αρχικά κρίθηκε άκαιρη η ίδρυση ενός οθωμανικού τμήματος της Διεθνούς χωρίς τη συμμετοχή σε αυτό και μουσουλμάνων, τελικά αναγνωρίστηκε στις 7 Νοεμβρίου 1911.
Ανέθεσε στον Σαούλ Ναούμ κάτοικο Παρισιού τη μόνιμη εκπροσώπηση στο Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο. Το 1910 δεν συμμετείχε στο Συνέδριο της Σοσιαλδημοκρατικής Διεθνούς στην Κοπεγχάγη λόγω πενιχρών οικονομικών, αλλά δεν θα γίνει αποδέκτη και στο πρώτο βαλκανικό σοσιαλιστικό συνέδριο στο Βελιγράδι. Η μη εκπροσώπηση σε αυτήν τη συνδιάσκεψη της Φεντερασιόν οφειλόταν στις αντιρρήσεις που προέβαλαν οι Σλαβομακεδόνες και Βούλγαροι σοσιαλιστές του Στενού Κόμματος. Η πρώτη συνδιάσκεψη των σοσιαλδημοκρατικών οργανώσεων που συγκαλείται στην Θεσσαλονίκη δίνει τη δυνατότητα στη Φεντερασιόν να εκπροσωπηθεί με πέντε αντιπροσώπους.
Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, η Φεντερασιόν εξακολουθεί να συνεργάζεται με τα βαλκανικά σοσιαλιστικά κόμματα και αργότερα με την κίνηση Τσίμμερβαλντ. Ήταν η μοναδική σοσιαλιστική οργάνωση που υιοθέτησε τα αιτήματα της κίνησης αυτής. Στο Τσίμμερβαλντ της Ελβετιας έγινε συνδιάσκεψη μεταξύ των αντιμιλιταριστικών σοσιαλιστικών κομμάτων από χώρες που ήταν αρχικά ουδέτερες κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και που κήρυξαν μια ανένδοτη ταξική πάλη και ζητούσαν ειρήνη χωρίς προσαρτήσεις και αποζημιώσεις.
Οι Ελληνικές αρχές εμπόδισαν την Φεντερασιόν να συμμετάσχει στην συνδιάσκεψη των βαλκάνιων σοσιαλιστών στη Σόφια τον Μάρτιο του 1915 αλλά έστειλε τηλεγράφημα με το οποίο εξέφραζε την αντιπολεμική της θέση και την αφοσίωσή της στην Βαλκανική Δημοκρατική Ομοσπονδία. Στην Δεύτερη Βαλκανική Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι τον Αύγουστο του 1915 εκπροσωπήθηκε διά του Αριστοτέλη Σίδερη. Στα πλαίσια της δρομολογούμενης σύγκλησης της Διασυμμαχικής Σοσιαλιστικής Συνδιάσκεψης στην Στοκχόλμη η Φεντερασιόν ανταποκρινόμενη στην σχετική πρόσκληση τάχθηκε κατά κάθε προσάρτησης και κάθε αποζημίωσης. Η θέση αυτή όμως που πήρε προκάλεσε την υποψία πως αγνοούσε τους ελληνικούς πληθυσμούς της Θράκης και της Μικράς Ασίας.
Τελικά ο Αλβέρτος Κουριέλ ξεκαθάρισε πως η θέση αυτή αφορούσε τον γερμανικό ιμπεριαλισμό και όχι τους αλύτρωτους ελληνικούς πληθυσμούς. Όμως από τη στιγμή που δεν εκπροσωπήθηκε στις εργασίες της συνδιάσκεψης δεν μπόρεσε να εκθέσει της απόψεις της επί του βαλκανικού ζητήματος. Στα τέλη Φεβρουαρίου 1918 ετοιμάζεται να συγκληθεί η Διασυμμαχική Εργατική και Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη στο Λονδίνο. Προσκλήθηκε και η Φεντερασιόν. Η κυβέρνηση Βενιζέλου προβληματιζόταν σχετικά με τη στάση που θα τηρούσε η Φεντερασιόν επειδή συνδεόταν με το Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο που προωθούσε αντιπολεμική και διεθνιστική πολιτική, επικίνδυνα για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα.
Επίσης θεωρείτο πως δεν εκπροσωπόυσε το σύνολο της ελληνικής εργατικής τάξης. Τελικά μετά από μυστική Πανελλαδική Συνδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε αποφασίστηκε η μη συμμετοχή στις εργασίες της Διασυμμαχικής. Επίσης αρνήθηκε να συμμετάσχει στην Τέταρτη Διασυμμαχική Εργατική και Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη.
Ο Μπεναρόγια εντωμεταξύ, λόγω της στάσης του που κράτησε όταν οι Νεότουρκοι επιχείρησαν να περιορίσουν το εργατικό΄κίνημα, βρέθηκε στην φυλακή. Όταν η Μακεδονία ενσωματώθηκε στην Ελλάδα (τέλη του 1912) ο Μπεναρόγια ως ηγέτης της Φεντερασιόν πρωταγωνίστησε στο ελληνικό εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα. Ήταν η εποχή που η φεντερασιόν υιοθέτησε το αίτημα για αυτόνομη Μακεδονία και δεν αναγνώριζε ως τελεσίδικη την προσάρτηση της Θεσσαλονίκης στο ελληνικό κράτος.
Κατά τις παραμονές της συνθήκης του Βουκουρεστίου, με κείμενο της προς το Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο όπως και σε άλλες περιστάσεις, υποστήριξε την άποψη περί αυτονομίας. Αυτό, σε συνδυασμό με την υποστήριξη στις κινητοποιήσεις των καπνεργατών της Μακεδονίας είχε ως αποτέλεσμα καταδιώξεις, φυλακίσεις και εξορίες από την ελληνική διοίκηση. Παρ’ όλα αυτά, η οργάνωση άντεξε μέχρι και το 1918, χρονιά στην οποία προσχώρησε στο Σ.Ε.Κ.Ε. (που αργότερα μετονομάστηκε σε Κ.Κ.Ε.). Στις 9 Δεκεμβρίου 1918 η Κεντρική Επιτροπή του ΣΕΚΕ ειδοποίησε πως πλέον στο Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο η Φεντερασιόν της Θεσσαλονίκης εκπροσωπείτο από το νεο κόμμα του Σ.Ε.Κ.Ε.
Σε όλα αυτά καθώς και την ίδρυση της ΓΣΕΕ ήταν μέσα ο Αβραάμ Μπεναρόγια, όπου στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΕΚΕ (17-23 Νοεμβρίου) ήταν ο επικεφαλής της κεντρώας ιδεολογικοπολιτικής τάσης και προσπάθησε να ισορροπήσει τις θέσεις μεταξύ των δύο άλλων ακραίων τάσεων. Ήταν μέλος της εξελεγκτικής επιτροπής του συνεδρίου. Η πείρα του και ο σεβασμός των συνέδρων στο πρόσωπό του ήταν πολύ σημαντικά για τις εργασίες του συνεδρίου.
Στις 4 Ιουλίου 1919 ο Μπεναρόγια συνελήφθη και εκτοπίσθηκε στη Φολέγανδρο μαζί με την ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ που την αποτελούσαν οι Αχ. Χατζημιχάλης, Η. Δελαζάνος, Ευ. Ευαγγέλου και ο ίδιος. Ακολούθησε η πρώτη διήμερη πανελλαδική πολιτική απεργία, στις 8 και 9 Ιουλίου 1919, με αίτημα την επιστροφή τους από την εξορία. Ο Μπεναρόγια, όπως και το ΣΕΚΕ, τάχθηκε ενάντια στην Μικρασιατική Εκστρατεία, χαρακτηρίζοντάς την τυχοδιωκτική περιπέτεια και έλαβε ενεργό μέρος σε κινητοποιήσεις κατά αυτής.
Στις εκλογές του Νοεμβρίου 1920 έστρεψε όλη την ισραηλιτική κοινότητα και όχι μόνο κατά του Ε. Βενιζέλου και της πολιτικής του για συνέχιση του πολέμου στη Μικρά Ασία, συμμαχώντας με την μοναρχική Ηνωμένη Αντιπολίτευση. του Δ. Γούναρη. Στα Απομνημονεύματά του, υπερβάλλοντας για τις συνέπειες της δράσης των αντιπολεμικών Κομματικών Πυρήνων στο μικρασιατικό μέτωπο, θα υποστηρίξει ότι: «η απεργία του στρατού στο μέτωπο έλυσε τη μικρασιατική τραγωδία».
Στις 19 Φεβρουαρίου 1922 συνήλθε η Α’ Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΕΚΕ. Εκεί ο Μπεναρόγια μαζί με τους Γιάννη Κορδάτο και Γιώργο Γεωργιάδη υποστήριξαν τη γενικότερη αναθεώρηση της γραμμής του κόμματος, με την εγκατάλειψη των επαναστατικών του θέσεων. Συμμαχώντας μαζί με τους Νίκο Δημητράτο, Αριστοτέλη Σίδερη και Αλβέρτο Κουριέλ επέτυχαν να υιοθετήσει το κόμμα τη θέση της «Μακράς νομίμου υπάρξεως».
“Το Κόμμα διατρέχον ακόμη περίοδον οργανώσεως και προπαγάνδας, έχει ανάγκην μακράς νομίμου υπάρξεως”
Η θεση της «Μακράς νομίμου υπάρξεως» ανατράπηκε στο 1ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ τον Νοέμβριο του 1922 και οι εισηγητές της τέθηκαν στο περιθώριο, από την αριστερή δυναμική πτέρυγα των Παλαιών Πολεμιστών που είχαν επιστρέψει στην Ελλάδα μετά τη μικρασιατική καταστροφή και είχαν ενταχθεί στο κόμμα. Εκείνη την χρονιά ο Μπεναρόγια δικάστηκε ως υπεύθυνος για τα επεισόδια των εργατικών κινητοποιήσεων του Βόλου. Το 1924 στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ διαγράφηκε από το κόμμα, μαζί με πολλά στελέχη της ιδρυτικής γενιάς, σαν οπορτουνιστής, γιατί θεωρούσε πως δεν είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για την επαναστατική δράση του εργατικού κινήματος.
Μετά τη διαγραφή του προσπάθησε μαζί με τον Αριστοτέλη Σίδερη και το Νίκο Δημητράτο να ιδρύσουν σοσιαλιστικό κόμμα. Όμως η κίνησή τους δεν τελεσφόρησε και στη συνέχεια περιθωριοποιήθηκε. Κατά τη διάρκεια της κατοχής συνελήφθη από τους Γερμανούς στη Θεσσαλονίκη και μεταφέρθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία, όπου εξοντώθηκε η οικογένειά του. Απελευθερώθηκε από τους συμμάχους και το 1945 επέστρεψε στην Ελλάδα. Αναμίχθηκε και πάλι με την πολιτική, συνεργαζόμενος με το σοσιαλιστικό κόμμα των Α. Σβώλου και Η. Τσιριμώκου.
Το 1953 μετανάστευσε στο νεοσύστατο τότε κράτος του Ισραήλ, όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα για το υπόλοιπο της ζωής του, στο Τελ Αβίβ κάνοντας σφοδρή κριτική στην Ε.Σ.Σ.Δ. Πέθανε το 1979 σε ηλικία 92 ετών.
Το 1975 κυκλοφόρησαν σε τόμο οι αναμνήσεις του από την αρχική φάση οργάνωσης του ελληνικού εργατικού κινήματος, με τίτλο Η πρώτη σταδιοδρομία του ελληνικού προλεταριάτου. Το κείμενο αυτό είχε πρωτοδημοσιευθεί σε συνέχειες το 1931 στην εφημερίδα Ταχυδρόμος της Θεσσαλονίκης.
Ο Γιός του Ελεζέρ Μπεναρόγια είναι επιχειρηματίας στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ.
