Ελληνικό δημοψήφισμα του 1935

Το δημοψήφισμα προκηρύχθηκε στις 10 Οκτωβρίου 1935 (ΦΕΚ Α΄ 456) και διενεργήθηκε στις 3 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Έμεινε στην ιστορία ως Νόθο δημοψήφισμα. Διενεργήθηκε από την δικτατορική κυβέρνηση του Γεωργίου Κονδύλη (που είχε καταλάβει με πραξικόπημα την εξουσία στις 10 Οκτωβρίου 1935) που συγκάλεσε την Ε΄ Εθνική Συνέλευση για να καταργήσει το πολίτευμα της Αβασίλευτης δημοκρατίας. Τα βενιζελογενή κόμματα με την αποχή τους συνέβαλαν στην προώθηση της καθεστωτικής αλλαγής.

Ελληνικό δημοψήφισμα του 1935
Τα ψηφοδέλτια

Στο Δημοψήφισμα καλείτο ο λαός να εγκρίνει ή να απορρίψει την αλλαγή του πολιτεύματος. Εξελίχθηκε όμως σε τραγική φάρσα. Αν και από την πολιτική κατάσταση της εποχής έβγαινε το συμπέρασμα ότι το εκλογικό σώμα θα επικύρωνε με ισχυρή πλειοψηφία την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης, η κυβέρνηση Κονδύλη φοβόταν ότι η πλειοψηφία δεν θα ήταν αρκετά ισχυρή και επεδόθη σε μεγάλης έκτασης νοθεία. Σκοπός των κινηματιών ήταν η παγίωση του καθεστώτος τους, και τους συνέφερε μια αμφισβητήσιμη εκλογική διαδικασία, ούτως ώστε αργότερα να τους έχει απόλυτη ανάγκη ο – υπό αμφισβήτηση – Βασιλιάς. Την παγίωση αυτού του καθεστώτος προσπάθησε να αποτρέψει ο αυτοεξόριστος Ελευθέριος Βενιζέλος, επιχειρώντας να εξαγοράσει την αναγνώριση της Παλινόρθωσης με ορισμένες εγγυήσεις και παραχωρήσεις του επανερχόμενου Βασιλιά (αμνηστία των κινηματιών του βενιζελικού κινήματος της 1 Μαρτίου 1935, ελεύθερες εκλογές).

Ο στρατιωτικός νόμος είχε αρθεί μια εβδομάδα μόνο πριν από το δημοψήφισμα, η λογοκρισία εμπόδιζε τη δημοσίευση των απόψεων υπέρ της αβασίλευτης. Μάλιστα, λίγες μέρες πριν από το δημοψήφισμα, εκτοπίστηκαν στη Μύκονο ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου και ο Γεώργιος Παπανδρέου.

Αποτέλεσμα αυτής της τακτικής ήταν να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα 350.000 περισσότεροι εκλογείς συγκριτικά με εκείνους που ψήφισαν στις βουλευτικές εκλογές του 1932, όταν είχε σημειωθεί η μικρότερη αποχή. Σε σχέση με τις ελεύθερες βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου του 1936 που ακολούθησαν, εκείνοι που ψήφισαν στο δημοψήφισμα ξεπερνούσαν τους ψηφοφόρους του 1936 κατά 250.000. Από τους αριθμούς προκύπτει καθαρά η μεγάλη νοθεία που έγινε αλλά και από πολλούς “Ηρακλείς του Στέμματος” που για πολλές εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα καμάρωναν που είχαν ψηφίσει από τρεις και τέσσερις φορές ο καθένας.

Τα αποτελέσματα

ΕΡΩΤΗΜΑΨΗΦΟΙΠΟΣΟΣΤΟ
ΒΑΣΙΛΕΥΟΜΕΝΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ1.491.99297,87%
ΑΒΑΣΙΛΕΥΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ32.4542,13%
ΕΓΚΥΡΑ1.524.44699,8%
ΑΚΥΡΟ3.2680,2%
ΣΥΝΟΛΟ1.527.714100,0%

Ο Γεώργιος Β΄ ξαναγύρισε την Ελλάδα στις 25 Νοεμβρίου 1935 και έδειξε φανερά ότι δεν ήταν διατεθειμένος να ανεχθεί στην εξουσία τον Γεώργιο Κονδύλη, τον οποίο και φρόντισε να απομακρύνει. Χορήγησε γενική αμνηστία και ανάθεσε το σχηματισμό κυβέρνησης στον Κ. Δεμερτζή, καθηγητή του αστικού δικαίου, που σχημάτισε την Κυβέρνηση Δεμερτζή, η οποία ορκίστηκε στις 30 Νοεμβρίου 1935 και έκανε τις βουλευτικές εκλογές της 26ης Ιανουαρίου 1936. Αυτές έγιναν με το σύστημα της απλής αναλογικής και συμμετείχαν όλα τα κόμματα.

Μετά τις εκλογές τα κόμματα αδυνατούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση και έτσι η κυβέρνηση Δεμερτζή παρέμεινε. Μετά τον θάνατο του τελευταίου όμως στις 13 Απριλίου 1936, ανέλαβε την πρωθυπουργία ο Ιωάννης Μεταξάς, με ψήφους και της βενιζελικής παράταξης, εκτός του Γεωργίου Παπανδρέου. Ο Ιωάννης Μεταξάς στις 4 Αυγούστου 1936 ανέστειλε την ισχύ άρθρων του Συντάγματος, επιβάλλοντας έτσι δικτατορικό καθεστώς που έμεινε στη χώρα μέχρι της 29 Ιανουαρίου του 1941, όπου απεβίωσε ο Ιωάννης Μεταξάς και τον διαδέχθηκε στην πρωθυπουργία ο Αλέξανδρος Κορυζής, όπου έμεινε ως πρωθυπουργός μέχρι την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα, που απεβίωσε αυτοκτονώντας.

Δείτε στο Google sheet την εξέλιξη όλων των δημοψηφισμάτων 1920-2015

Loading

Σχολιάστε Ελεύθερα

Ads Blocker Image Powered by Code Help Pro

Ads Blocker Detected!!!

We have detected that you are using extensions to block ads. Please support us by disabling these ads blocker.