Μια μέρα σαν σήμερα πριν 31 χρόνια (24 Νοεμβρίου του 1991) έφυγε από τη ζωή η φωτεινή προσωπικότητα του Φαρόχ Μπουλσάρα ή όπως έγινε ευρύτερα γνωστός ως Freddie Mercury. Ήταν η φωνή και η ψυχή του συγκροτήματος των Queen.
Λίγα λόγια για τον βίο του
Ο Φαρόχ Μπουλσάρα γεννήθηκε το 1946 στη Ζανζιβάρη, ένα αφρικανικό νησί που τότε ήταν βρετανική αποικία και σήμερα μέρος της Τανζανίας. Οι γονείς του, Μπόμι (1908–2003) και Τζερ Μπουλσάρα (1922–2016), και η μικρότερη αδερφή του Κασμίρα, ήταν Παρσί με καταγωγή από την Ινδία. Ως Παρσί, η οικογένεια ασπαζόταν την θρησκεία του ζωροαστρισμού. Η οικογένεια είχε μεταναστεύσει στη Ζανζιβάρη για να μπορέσει να συνεχίσει ο πατέρας του την εργασία του ως ταμίας στο βρετανικό αποικιακό γραφείο.
Το 1955 στάλθηκε πίσω στην Ινδία στο St. Peter’s School, ένα αγγλικό οικοτροφείο αρρένων στο Panchgani, 250 χλμ. περίπου από τη Βομβάη (το σημερινό Mumbai). Εκεί πήρε το παρατσούκλι «Φρέντι» που θα κρατούσε για όλη του τη ζωή. Ο διευθυντής του σχολείου παρατήρησε το μουσικό ταλέντο του Φρέντι και πρότεινε στους γονείς του να κάνει μαθήματα πιάνου, πράγμα που έγινε όταν ήταν επτά ετών. Επίσης τραγουδούσε στην χορωδία του σχολείου. Στην ηλικία των δώδεκα ετών προσχώρησε στο πενταμελές μουσικό συγκρότημα The Hectics το οποίο έπαιζε σε διάφορες κυρίως σχολικές εκδηλώσεις. Το 1963 επέστρεψε στη Ζανζιβάρη, η οποία στα τέλη του της χρονιάς απέκτησε την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο. Αφού τον Ιανουάριο του 1964 ξέσπασε βίαιη επανάσταση κατά του σουλτάνου της Ζανζιβάρης ο δεκαεπτάχρονος τότε Φρέντι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το νησί μαζί με τους γονείς και την αδελφή του.
Το 1968 οι Τιμ Στάφελ (τραγουδιστής και μπασίστας), Μπράιαν Μέι (κιθάρα) και Ρότζερ Τέιλορ (ντραμς) ίδρυσαν την μπάντα Smile. Η οικογένεια Μπουλσάρα εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου ο Μέρκιουρι σπούδασε γραφιστική στο Ealing College of Art και αποφοίτησε το 1969. Μετά την αποφοίτησή του, ο Μέρκιουρι συμμετείχε σε έναν αριθμό συγκροτημάτων και πουλούσε μεταχειρισμένα ρούχα την Αγορά Κένσινγκτον στο Λονδίνο με την κοπέλα του, Μαίρη Όστιν. Επίσης, εργάστηκε ως αχθοφόρος στο Αεροδρόμιο Heathrow.
Οι τότε φίλοι του -αλλά και ο Ρότζερ Τέιλορ μετέπειτα- τον περιγράφουν ως έναν ήσυχο και ντροπαλό νεαρό με μεγάλο ενδιαφέρον στη μουσική. Το 1969 συμμετείχε στο συγκρότημα από το Λίβερπουλ με όνομα Ibex, το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε Wreckage. Μπήκε στην μπάντα The Dovedale Towers για ένα σύντομο χρονικό διάστημα και, όταν αυτή απέτυχε, μπήκε στους Sour Milk Sea, οι οποίοι επίσης διαλύθηκαν στις αρχές του 1970.
Οι Smile διαλύθηκαν όταν ο Τιμ Στάφελ αποχώρησε και επανενώθηκαν τον Απρίλιο του 1970 με την προσθήκη του Μέρκιουρι (φωνητικά). Ο Τζον Ντίκον (μπάσο) εισήλθε στη μπάντα το 1971. Ο Μέρκιουρι επέλεξε για το συγκρότημα το καινούριο όνομα “Queen”. Αργότερα δήλωσε ότι “είναι προφανώς πολύ μεγαλειώδες, και ακούγεται εξαίσιο. Είναι ένα δυνατό όνομα, πολύ οικουμενικό και άμεσο. Είχα σίγουρα επίγνωση των γκέι συνειρμών, αλλά αυτό ήταν μόνο μία πλευρά του”. Περίπου την ίδια περίοδο άλλαξε και το επίθετό του, Μπουλσάρα, σε Μέρκιουρι. Σύμφωνα με τον Μπράιαν Μέι, υπάρχει σχέση με το κομμάτι του Μέρκιουρι My Fairy King από το πρώτο άλμπουμ των Queen. Αυτό περιέχει τον ακόλουθο στίχο: «Mother Mercury, look what they’ve done to me, I cannot run I cannot hide.» Αφού ηχογραφήθηκε το κομμάτι ο Φρέντι Μπουλσάρα ρωτήθηκε εάν η «Mother Mercury» του τραγουδιού αναφέρεται στην μητέρα του και αυτός απάντησε: «Yes, and from now on I’ll be Freddie Mercury.»
Λίγο πριν την κυκλοφορία του πρώτου ομώνυμου άλμπουμ τους, ο Μέρκιουρι σχεδίασε το λογότυπο της μπάντας, γνωστό ως το “έμβλημα των Queen”. Το λογότυπο συνδυάζει ζωδιακά σύμβολα των τεσσάρων μελών των Queen: δύο λιονταριών για τους Ντίκον και Τέιλορ, έναν κάβουρα για τον Μέι, και δύο νεράιδες για τον Μέρκιουρι. Τα λιοντάρια αγκαλιάζουν ένα καλλιγραφικό γράμμα Q, ο κάβουρας στέκεται πάνω από το γράμμα με φλόγες να βγαίνουν από πάνω του, και οι νεράιδες καταφεύγουν κάτω από το κάθε λιοντάρι. Επίσης, μέσα στο Q υπάρχει ένα στέμμα και όλο το λογότυπο επισκιάζεται από έναν μεγάλο φοίνικα.
Η πορεία των Queen
To 1973, το συγκρότημα κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ με το όνομά τους αλλά δεν έκανε ιδιαίτερη αίσθηση. Την ίδια αλλά κάπως καλύτερη τύχη είχαν τα δύο επόμενα άλμπουμ Queen II και Sheer Heart Attack. Λίγο πριν την κυκλοφορία του A Night at the Opera, οι Queen εμπιστεύτηκαν για προσωπική ακρόαση στον φίλο τους Κένι Έβερετ (γνωστός ραδιοφωνικός παραγωγός και κωμικός της Βρετανίας) το Bohemian Rhapsody, το οποίο εκείνος βρήκε υπέροχο. Λόγω της πρωτοτυπίας του τραγουδιού, το άλμπουμ A Night at the Opera σημείωσε επιτυχία. Παρέμεινε εννέα εβδομάδες το 1975 στο Νο1 στα charts της Αγγλίας και άλλες έξι το 1991, μετά τον θάνατο του Μέρκιουρι. Ανάμεσα στις πολλές διακρίσεις που έχει κατακτήσει το συγκεκριμένο τραγούδι, ήταν η πρωτιά στη λίστα του British Hit Singles – Top 100 Singles του Βιβλίου Γκίνες. Η προώθησή του συνοδεύτηκε από το πρώτο στην ιστορία σκηνοθετημένο βίντεοκλιπ.
Οι Queen είχαν πλέον καθιερωθεί αναπτύσσοντας τη δική τους προσωπικότητα. Η ιδιαίτερη φωνή του Μέρκιουρι και ο ξεχωριστός ήχος της κιθάρας του Μπράιαν Μέι (κιθάρα την οποία κατασκεύασε ο ίδιος) τους έφεραν στην κορυφή. Το επόμενο άλμπουμ τους A Day at the Races περιείχε το Somebody to Love, το οποίο είχε επίσης αρκετά στοιχεία οπερετικών φωνητικών. Ακόμη πιο ψηλά ανέβηκαν με το άλμπουμ News of the World από το οποίο βγήκαν οι επιτυχίες We Will Rock You και We Are the Champions.
Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1970 ακολούθησαν τα άλμπουμ Jazz και The Game. Από το τελευταίο ξεχώρισε το Another One Bites the Dust. Οι Queen άρχισαν να πειραματίζονται και με άλλα είδη μουσικής. Αυτό έγινε πιο έντονο με την κυκλοφορία του άλμπουμ Hot Space στις αρχές του 1980. Δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία αν και υπήρχε ένα πολύ αξιόλογο κομμάτι ντουέτο με τον Ντέιβιντ Μπόουι, το Under Pressure.
Οι Queen άλλαξαν αρκετά και το παρουσιαστικό τους. Άφησαν πίσω το glam στυλ που επέβαλε η ροκ κουλτούρα της δεκαετίας του 1970 και προσαρμόστηκαν στο κλίμα της εποχής. Ο Μέρκιουρι άφησε μουστάκι και εμφανιζόταν πλέον χωρίς μακιγιάζ και μαύρα νύχια. Λίγο αργότερα έγραψαν τη μουσική για την ταινία Flash Gordon (1980). To 1984 κυκλοφόρησαν το άλμπουμ The Works. Πιο γνωστά κομμάτια από αυτό είναι το I Want to Break Free, Radio Ga Ga και το Hammer to Fall.
Το 1985 συμμετείχαν στο Live Aid μαζί με πολλούς γνωστούς καλλιτέχνες και «έκλεψαν την παράσταση», όπως είχε παραδεχτεί ο στενός τους φίλος Έλτον Τζον. Εμπνευσμένοι από το κλίμα του Live Aid, ηχογράφησαν το One Vision που συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ A Kind of Magic. Κομμάτια του άλμπουμ αποτέλεσαν εν μέρη το soundtrack της ταινίας Highlander (1986), συγκεκριμένα τα A Kind of Magic και Princes of the Universe, ενώ επίσης ο Μέι εμπνεύστηκε από την ταινία και έγραψε γι’ αυτή το Who Wants to Live Forever. Η τελευταία περιοδεία του συγκροτήματος ονομάζεται Magic Tour και πραγματοποιήθηκε με 26 συναυλίες στην Ευρώπη το 1986.
Οι Queen, αν και δεν διαλύθηκαν το επόμενο διάστημα, άφησαν περιθώρια για πιο προσωπικές μουσικές εξορμήσεις. Ο Φρέντι Μέρκιουρι, που είχε ήδη κάνει μια solo δουλειά με το άλμπουμ Mr. Bad Guy που κυκλοφόρησε το 1985, τώρα συνεργάστηκε με τη ντίβα της όπερας Μονσερά Καμπαγιέ και μαζί κυκλοφόρησαν το άλμπουμ Barcellona. Λέγεται ότι ο Φρέντι έδωσε τον καλύτερο του εαυτό σε αυτό το άλμπουμ, τόσο γιατί εκτιμούσε βαθύτατα την Καμπαγιέ και τον κόσμο της όπερας, όσο και γιατί φοβόταν ότι θα μπορούσε να είναι η τελευταία του δουλειά. Το ομότιτλο τραγούδι Barcellona συνόδευε τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992.
Το 1989 οι Queen επανήλθαν με το άλμπουμ The Miracle. Ο Μέρκιουρι, αν και εμφανίζεται πολύ δυναμικός κι ενεργητικός στα video clips, παρουσιάζει μεγάλη αλλαγή στην εμφάνιση του, έχοντας αραιωμένα μαλλιά και όντας αδυνατισμένος. Οι Queen δεν περιόδευσαν για να προωθήσουν το άλμπουμ τους από το οποίο προέκυψαν οι επιτυχίες I Want It All, Breakthru και The Invisible Man.
Το 1991 το συγκρότημα δημιούργησε το τελευταίο του άλμπουμ με τίτλο Innuendo. Το τελευταίο τραγούδι είναι το The Show Must Go On, του οποίου οι στίχοι φανερώνουν ότι ο Μέρκιουρι γνώριζε πως δεν θα ήταν για πολύ καιρό ακόμη στη ζωή. Τα video clips του Innuendo ήταν επεξεργασία παλιότερων video εκτός από τα These Are the Days of Our Lives και I’m Going Slightly Mad τα οποία είναι ασπρόμαυρα και στα οποία ο Μέρκιουρι εμφανίζεται αποστεωμένος και αδύναμος.
Η προσωπική ζωή του
Σύντροφος του Μέρκιουρι ήταν για αρκετά χρόνια της δεκαετίας του 1970 η Μαίρη Όστιν, την οποία γνώρισε μέσω του Μπράιαν Μέι και για την οποία έγραψε και το τραγούδι Love of My Life. Αρραβωνιάστηκαν το 1973, ωστόσο η σχέση τους έληξε όταν ο Μέρκιουρι παραδέχτηκε την αμφιφυλοφιλία του. Οι δύο διατήρησαν ωστόσο στενή φιλία και αργότερα η Όστιν έγινε η κύρια κληρονόμος της περιουσίας του. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Μέρκιουρι ζούσε στη Νέα Υόρκη και στο Μόναχο, όπου ηχογράφησε διάφορα άλμπουμ έχοντας σχετικά ήσυχη προσωπική ζωή. Στα μέσα της δεκαετίας μετακόμισε στο Κένσινγκτον του Λονδίνου. Σύντροφός του από το 1985 μέχρι το τέλος της ζωής του ήταν ο Τζιμ Χάτον, τον οποίο γνώρισε σε ένα κλαμπ.
Ασθένεια και θάνατος
Τον Οκτώβριο του 1986, ο βρετανικός τύπος ανέφερε ότι ο Μέρκιουρι έκανε αιματολογικές εξετάσεις για HIV/AIDS στην κλινική Harley Street. Ο ρεπόρτερ της βρετανικής εφημερίδας The Sun, Χιου Γουάιτοου, ρώτησε τον Μέρκιουρι σχετικά με την ιστορία στο Heathrow Airport, καθώς επέστρεφε από ένα ταξίδι στην Ιαπωνία. Τότε, ο Μέρκιουρι αρνήθηκε ότι έπασχε από την ασθένεια. Σύμφωνα με τον σύντροφό του, Τζιμ Χάτον, ο Μέρκιουρι διαγνώστηκε με AIDS στα τέλη του Απριλίου του 1987.
Στις 23 Νοεμβρίου 1991 ο τραγουδιστής έκανε ανακοίνωση στον τύπο, που είχε κατασκηνώσει έξω από το σπίτι του στο Κένσινγκτον στο Λονδίνο, ότι έπασχε από AIDS. Μία μέρα αργότερα πέθανε στο σπίτι του. Όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν κοντά του οι γονείς του και η Μαίρη Όστιν (πρώην σύντροφος του). Ωστόσο, σε καθημερινή 24ωρη βάση μαζί του ήταν ο έξι χρόνια σύντροφός του, Τζιμ Χάτον, ο Πίτερ Φρίστοουν (προσωπικός του γραμματέας και στενός φίλος) και ο Τζο Φανέλι (πρώην εραστής και σεφ του).
Η κληρονομιά του
Ο Φρέντι Μέρκιουρι θεωρείται από τις πλέον κορυφαίες προσωπικότητες της μουσικής σκηνής παγκοσμίως και ξεχωρίζει για την καλλιτεχνική του τόλμη και έμπνευση. Άλλωστε ο ίδιος συνήθιζε να λέει «I’m just a musical prostitute, my dear». Μία ακόμη διάσημη δήλωσή του είναι: «I won’t be a rock star. I will be a legend».
Το 1992, οι εναπομείναντες Queen οργάνωσαν μία συναυλία στο Γουέμπλεϊ προς τη μνήμη του με σκοπό τα χρήματα της συναυλίας να δοθούν στους ασθενείς με AIDS. Στη γιορτή εκείνη συμμετείχαν ονόματα όπως Τζορτζ Μάικλ, Τζέιμς Χέτφιλντ, Ρόμπερτ Πλαντ, Guns N’ Roses, Έλτον Τζον, Ντέιβιντ Μπόουι, Τσούκερο, Λάιζα Μινέλι, Άνι Λένοξ, Scorpions και άλλοι. Οι Μπράιαν Μέι, Ρότζερ Τέιλορ και Τζιμ Μπιτς προς τιμήν του ίδρυσαν τη Mercury Phoenix Trust, οργάνωση για την ενίσχυση των ασθενών του AIDS.
Τον Νοέμβριο του 1995 κυκλοφόρησε το άλμπουμ Made in Heaven το οποίο περιείχε τα τελευταία ηχογραφημένα κομμάτια με τη φωνή του Μέρκιουρι: A Winter’s Tale, You Don’t Fool Me και Mother Love, τα οποία ο Μέρκιουρι ηχογράφησε λίγους μήνες πριν πεθάνει. Επειδή το κομμάτι Mother Love ηχογραφήθηκε σταδιακά, ο Μέρκιουρι δεν πρόλαβε να τραγουδήσει την τελευταία του στροφή, την οποία τελικά τραγούδησε ο Μπράιαν Μέι μετά τον θάνατό του.
Οι Queen μετά τον θάνατό του
Το 1997, οι Queen ηχογράφησαν το «No-One but You (Only the Good Die Young)», ως επιπλέον κομμάτι στη συλλογή Queen Rocks, που θα κυκλοφορούσε τον Αύγουστο του ίδιου έτους. Το σινγκλ του κομματιού έφθασε ως το # 13 στα βρετανικά τσαρτ. Το 1998, οι Queen έπαιξαν με τον Έλτον Τζον το «The Show Must Go On», στην τελευταία συναυλία του Τζον Ντίκον, ο οποίος και αποσύρθηκε από τη μουσική.
Ο Μπράιαν Μέι και ο Ρότζερ Τέιλορ θα εμφανίστηκαν επί σκηνής μαζί σε αρκετές απονομές βραβείων και συναυλίες με φιλανθρωπικό σκοπό. Σε αυτήν την περίοδο θα εμφανίζονται ως «Queen +», ακολουθούμενο από το όνομα του τραγουδιστή με τον οποίο έπαιζαν. Το 1999, κυκλοφόρησαν το Greatest Hits III. Περιείχε, μεταξύ άλλων μια ραπ έκδοση του «Another One Bites the Dust», ως «Queen + Wyclef Jean», μια ζωντανή έκδοση του «Somebody to Love» με τον Τζορτζ Μάικλ και μια του «The Show Must Go On» με τον Έλτον Τζον. Μέχρι τότε, οι τεράστιες πωλήσεις δίσκων των Queen, τους είχαν κάνει το δεύτερο αγγλικό συγκρότημα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις μετά τους The Beatles.
Προς το τέλος του 2004, ο Μέι και ο Τέιλορ ανακοίνωσαν ότι θα επέστρεφαν στις περιοδείες εντός του 2005, με τον Πωλ Ρότζερς (Paul Rodgers – ιδρυτικό μέλος και τραγουδιστής των Free και Bad Company). Στην ιστοσελίδα του Μπράιαν Μέι, γράφτηκε επίσης ότι ο Ροτζερς θα έπαιζε με το συγκρότημα χωρίς να αντικαταστήσει τον Μέρκιουρι και η συνεργασία θα είχε το όνομα Queen + Paul Rodgers. Ο Τζον Ντίκον, που είχε αποσυρθεί, δεν θα συμμετείχε.
Η παγκόσμια περιοδεία των Queen + Paul Rodgers πραγματοποιήθηκε το 2005 και 2006, αρχίζοντας από την Ευρώπη, μετά στην Ιαπωνία και τέλος στις ΗΠΑ. Ο Μπράιαν Μέι ανακοίνωσε στις 15 Αυγούστου του 2006 μέσω της ηλεκτρονικής σελίδας του ότι οι Queen + Paul Rodgers θα ηχογραφούσαν το πρώτο τους άλμπουμ, αρχίζοντας τον ακόλουθο Οκτώβριο, σε μια μυστική τοποθεσία. Το The Cosmos Rocks κυκλοφόρησε στις 12 Σεπτεμβρίου του 2008 και στις ΗΠΑ στις 28 Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου. Ακολούθησε μια ευρωπαϊκή περιοδεία, αρχίζοντας μπροστά σε 350.000 Ουκρανούς οπαδούς, που συγκεντρώθηκαν στο Kharkiv’s Freedom Square. Η συναυλία στην Ουκρανία κυκλοφόρησε αργότερα σε DVD.
Από το 2011 οι Queen συνεργάζονται με τον Adam Lambert, ο οποίος έχει και δική του δισκογραφία και ξεπήδησε μέσα από το American Idol.
