Από τη Σύνταξη
Μια μέρα σαν σήμερα έφυγε ο Φιντέλ Κάστρο από την ζωή, ένας άνθρωπος που όσο και να συμφωνούσες ή να διαφωνούσες μαζί του, σίγουρα ήταν μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του προηγούμενου αιώνα.
Ο Φιντέλ γεννήθηκε στο Μπιράν της επαρχίας Οριέντε στην Κούβα στις 13 Αυγούστου 1926. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας και για κάποιο χρονικό διάστημα άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου. Από φοιτητής ακόμα αναμείχτηκε στα επαναστατικά κινήματα εναντίον της δικτατορίας του Μπατίστα. Στην εξέγερση του Σαντιάγο (26 Ιουλίου 1953) ήταν από τους αρχηγούς της επίθεσης κατά των στρατιωτικών καταυλισμών, όπου συνελήφθη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 15 ετών. Το 1955 όμως αμνηστεύτηκε και κατέφυγε στις ΗΠΑ. Εκεί προσπάθησε να μυήσει στην επανάσταση τους εξόριστους Κουβανούς. Η αμερικάνικη κυβέρνηση όμως αντέδρασε κι έτσι ο Κάστρο διέφυγε στο Μεξικό. Από κει, με λίγους άντρες, αποβιβάστηκε στην Κούβα (2 Δεκεμβρίου 1956) και ανέβηκε στα βουνά.
Το επαναστατικό κίνημα πήρε μεγάλες διαστάσεις και οι αντάρτες, μετά από πολλές επιτυχίες, κατέλαβαν την 1η Ιανουαρίου 1959 την πρωτεύουσα Αβάνα. Ο Μπατίστα απέδρασε από την Κούβα και πρωθυπουργός ανέλαβε ο Φιντέλ Κάστρο (1959), αξίωμα το οποίο διατήρησε έως το 1976.
Η υποχώρηση του Σοβιετικού ηγέτη Νικίτα Χρουστσόφ στη μεγάλη κρίση της Κούβας τον Οκτώβριο του 1962 και η απομάκρυνση των σοβιετικών πυραύλων από το νησί προκάλεσε την οργή του Φιντέλ Κάστρο, με αποτέλεσμα να επέλθει ψυχρότητα στις σχέσεις Αβάνας-Μόσχας. Χρόνια αργότερα το ομολόγησε ο ίδιος ο ηγέτης της κουβανικής επανάστασης, στην εισήγησή του στο πρώτο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας: «Οι Κουβανοί δυσκολεύτηκαν τότε να καταλάβουν σ’ όλη της την έκταση την αξία αυτής της λύσης. Σήμερα όμως βλέπουμε αντικειμενικά ότι η κρίση του Οκτωβρίου του 1962 σήμαινε μια νίκη του επαναστατικού στρατοπέδου… Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέστησαν αργότερα πολεμικές βάσεις στην Κεντρική Αμερική και στη Φλόριδα για οργάνωση πειρατικών επιδρομών στις ακτές μας κι έγιναν πολλές τέτοιες επιδρομές, οι επιδρομές αυτές δεν αποτελούσαν παρά τα τελευταία χτυπήματα του τραυματισμένου αλλά ανίκανου αυτοκρατορικού γοήτρου».
Στα τέλη του Απριλίου του 1963 η Μόσχα έπεισε τον Φιντέλ να επισκεφτεί την Ε.Σ.Σ.Δ. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 27ης Απριλίου του 1963 ένα σοβιετικό Τουπόλεφ-114, που μετέφερε τον Κουβανό ηγέτη, έφτασε στην πόλη Μούρμανσκ, στον πολικό κύκλο. Την επομένη, 28 Απριλίου, η υποδοχή στη Μόσχα ήταν θριαμβευτική. Ο Νικίτα Χρουστσόφ και ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ, πρόεδρος του Ανωτάτου Σοβιέτ, υποδέχθηκαν τον Κάστρο στο αεροδρόμιο Βνούκοβο. Στη συνέχεια επιβιβάστηκαν σε ανοικτό αυτοκίνητο, επευφημούμενοι από εκατοντάδες χιλιάδες Μοσχοβίτες στην πορεία προς την Κόκκινη Πλατεία, όπου έλαβε χώρα κολοσσιαία συγκέντρωση προς τιμήν του Κάστρο. Την Πρωτομαγιά ο Κάστρο και ο Χρουστσόφ παρακολούθησαν την παραδοσιακή συγκέντρωση από το μαυσωλείο της Κόκκινης Πλατείας, χαιρετώντας τα πλήθη που επευφημούσαν τον Κουβανό ηγέτη. Περίπου 100.000 άνθρωποι κατέκλυσαν και το Στάδιο Λένιν, όπου ο Κάστρο παρακολούθησε ποδοσφαιρικό αγώνα, αν και το αθλητικό πάθος του ήταν το μπέιζμπολ, το ερασιτεχνικό πρωτάθλημα του οποίου είχε εγκαινιάσει στην Αβάνα στις 13 Απριλίου, πριν ξεκινήσει για την Ε.Σ.Σ.Δ.
Το 1965 έγινε γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας και το 1976 συγκέντρωσε στο πρόσωπό του τα αξιώματα του προέδρου του κράτους και του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων. Το 1991 επανεκλέχτηκε γενικός γραμματέας του κόμματος και το 1993, 1998 και 2003 το Συμβούλιο των Αντιπροσώπων ανανέωσε για πέντε χρόνια την προεδρική του θητεία. Αναδείχτηκε σε ηγετική μορφή του Τρίτου Κόσμου και ανέπτυξε τους δεσμούς της χώρας του τόσο με αφρικανικές όσο και με ασιατικές χώρες. Το 1975 έστειλε στρατεύματα στην Ανγκόλα στο πλευρό του Λαϊκού Κινήματος για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας και το 1978 στην Αιθιοπία για την αντιμετώπιση της εισβολής της Σομαλίας. Το γεγονός αυτό, καθώς και η βοήθεια που πρόσφερε στους Σαντινίστας της Νικαράγουας το 1979, επιδείνωσε ακόμη περισσότερο τις σχέσεις του με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1991 η ανατροπή των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού και η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης σήμαναν την απαρχή μεγάλων οικονομικών δυσκολιών για την Κούβα και ο Κάστρο αναγκάστηκε να κάνει ορισμένα ανοίγματα προς την κατεύθυνση της φιλελευθεροποίησης της κουβανικής οικονομίας.
Τιμήθηκε με το διεθνές βραβείο Λένιν (1961) και το χρυσό μετάλλιο Ζολιό-Κιουρί για την ειρήνη το 1972. Συνέγραψε πολιτικά έργα, τα νεότερα από τα οποία είναι Οκτωβριανή Επανάσταση και η Επανάσταση της Κούβας (1978), Φιντέλ (1987). Ο ηγέτης της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο, υποβλήθηκε σε εγχείρηση στο έντερο, καθώς έπασχε από καρκίνο, στο συγκεκριμένο σημείο, στις 31 Ιουλίου 2006 και μεταβίβασε προσωρινά την εξουσία στον αδελφό του, Ραούλ Κάστρο.
Στις 19 Φεβρουαρίου του 2008, έπειτα από μισό αιώνα στο τιμόνι της Κούβας, ο Κάστρο ανακοίνωσε την οριστική παραίτησή του. Την προεδρία της χώρας ανέλαβε ο αδερφός του Ραούλ Κάστρο. Ο Φιντέλ Κάστρο πέθανε στην Αβάνα, σε ηλικία 90 ετών, στις 25 Νοεμβρίου 2016. Από το 2006, ταλαιπωρούνταν από πολλά προβλήματα υγείας.
Μετά τον θάνατό του ο αδερφός του Ραούλ έμεινε στην εξουσία μέχρι το 2018. Σήμερα ο Ραούλ είναι 91 ετών και την ηγεσία της Κούβας έχει αναλάβει ο Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ. Ο Ραούλ Κάστρο αν και άφησε την εξουσία στον Κανέλ το 2018, παρέμεινε ΓΓ του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας μέχρι το 2021, που ο Κανέλ έγινε και ΓΓ του κόμματος.
Οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Κούβας
Ο Πρόεδρος της Κούβας έχει την εξουσία να:
- Προτείνει στην Εθνική Συνέλευση της Λαϊκής Εξουσίας, τη στιγμή που εκλέγεται από αυτό το σώμα, τα μέλη του Συμβουλίου των Υπουργών.
- Δέχεται (με βάση την προσωπική προτίμηση) την παραίτηση των μελών του Συμβουλίου των Υπουργών ή να προτείνει είτε στην Εθνική Συνέλευση της Λαϊκής Εξουσίας ή του Κρατικού Συμβουλίου , την αντικατάσταση οποιουδήποτε από τα μέλη του και, στις δύο περιπτώσεις, να προτείνει τους αντίστοιχους αντικαταστάτες .
- Λαμβάνει τα διαπιστευτήρια των επικεφαλής των αντιπροσωπειών ξένων διπλωματικών αποστολών. Η ευθύνη αυτή μπορεί να ανατεθεί σε οποιονδήποτε από τους αντιπροέδρους του Κρατικού Συμβουλίου.
- Αναλαμβάνει την αρχηγία των ενόπλων δυνάμεων όλων των σωμάτων και να καθορίσει τη γενική τους οργάνωση.
- Προεδρεύσει του Συμβουλίου Εθνικής Άμυνας.
- Να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο Σύνταγμα, δηλώνοντας την απόφασή του, μόλις οι συνθήκες το επιτρέπουν, προς την Εθνική Συνέλευση της Λαϊκής Εξουσίας ή στο Κρατικό Συμβούλιο εάν η Συνέλευση δεν είναι σε θέση να συνεδριάσει, σύμφωνα με τις νομικές επιπτώσεις.
- Υπογράψει διατάγματα και άλλα ψηφίσματα του Κρατικού Συμβουλίου και τις νομικέςν διατάξεις που εκδίδονται από το Υπουργικό Συμβούλιο ή την Εκτελεστική Επιτροπή, και να μεριμνήσει για τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.
- Αναλαμβάνει όλα τα άλλα καθήκοντα που του ανατίθενται από το Σύνταγμα ή από το νόμο.
