Η έκρηξη στο φράγμα στη Νόβα Καχόβκα το πρωί της Τρίτης στην Ουκρανία προκάλεσε τεράστιες καταστροφές, ενώ βύθισε την πόλη της Ουκρανίας σε Θολωμένα και λασπώδη νερά.
Οι διασώστες δίνουν μάχες για να απομακρύνουν τους πολίτες από την πόλη που τα νερά έφτασαν στις στέγες των σπιτιών. Η καταστροφή στον ποταμό Δνείπερο προκάλεσε πλημμύρα σε ένα μεγάλο μέρος της γραμμής του μετώπου στην περιοχή. Οι εθελοντές οδηγούν τους πολίτες στον σιδηροδρομικό σταθμό, όπου κάποιοι επιβιβάζονται στο λεωφορείο για τη γειτονική πόλη Μικολάιφ. Υπάρχει επίσης ένα τραίνο που περιμένει τους διασωθέντες. Πολλοί ωστόσο προτιμούν να παραμείνουν στη Χερσώνα και στα γειτονικά χωριά, ελπίζοντας ότι η στάθμη του νερού θα υποχωρήσει.
Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, τα νερά του Δνείπερου ανέβηκαν κατά πέντε μέτρα και η στάθμη μπορεί να ανέβει και άλλο μέσα στις επόμενες ώρες. Αστυνομικοί, διασώστες και στρατιώτες έχουν κινητοποιηθεί, ενώ και κάποιοι κάτοικοι της Χερσώνας πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και βούτηξαν στα νερά. Ένας άνδρας προτίμησε να κάνει κουπί ανεβασμένος σε ένα φουσκωτό στρώμα θαλάσσης.
Επικρατεί τρόμος στους κατοίκους και αν πίσω από αυτό το χτύπημα βρίσκεται η Ρωσία, τότε είναι το πιο «ύπουλο» χτύπημα μέχρι στιγμής σε όλη την διάρκεια του πολέμου. Χαρακτηριστικό πάντως του τρόμου που επικρατεί στη Χερσώνα, είναι ένα βίντεο ντοκουμέντο που κατέγραψε συνεργείο του BBC, όταν κατά τη διάρκεια συνέντευξης με τους κατοίκους, «ρωσικά πυρά» εξαπολύθηκαν στην κατεστραμμένη περιοχή, προκαλώντας πανικό.
Οι κάτοικοι που μιλούν με τους δημοσιογράφους στο βίντεο, σκύβουν και η κάμερα τραντάζεται, καθώς ο εικονολήπτης και το υπόλοιπο συνεργείο προσπαθούν να διαφύγουν με ασφάλεια, πηδώντας σε ένα όχημα, ενώ οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται.
Στο τέλος του βίντεο, ένας άντρας που βρίσκεται ξαπλωμένος στο δρόμο, παίρνοντας θέση κάλυψης από ενδεχόμενα πυρά, σηκώνεται στα πόδια του για να εγκαταλείψει το οδόστρωμα τη στιγμή που το συνεργείο του BBC επιταχύνει με το αυτοκίνητο για να διαφύγει.
Εν τω μεταξύ, φόβοι για μια ακόμη περιβαλλοντική καταστροφή δημιουργήθηκαν στην Ουκρανία μετά τον βομβαρδισμό του μεγαλύτερου αγωγού αμμωνίας στον κόσμο που βρίσκεται στο Χάρκοβο.
Πηγές που τάσσονται υπέρ της Μόσχας, αναφέρει η Daily Mail, έδωσαν στη δημοσιότητα πλάνα που έδειχναν ένα σύννεφο αερίου να διαχέεται πάνω από μια δασώδη περιοχή κοντά στην πόλη Μασιούτιβκα, η οποία βρίσκεται στην «γκρίζα ζώνη» μεταξύ των ρωσικών και ουκρανικών συνόρων, και στεγάζεται εκεί ένα αντλιοστάσιο για τον αγωγό Τολιάτι-Οδησσός.
Η αμμωνία είναι βασικό συστατικό του νιτρικού λιπάσματος, με τη Ρωσία να είναι ένας από τους βασικούς παραγωγούς του παγκοσμίως. Αλλά είναι επίσης εξαιρετικά τοξική και μπορεί να προκαλέσει σοβαρό ερεθισμό σε πνεύμονες, λαιμό, μύτη και μάτια, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στην υγεία ανθρώπων που ενδεχομένως εκτεθούν σε αυτή.
Η Μόσχα δήλωσε την Τετάρτη ότι μια «ομάδα Ουκρανών σαμποτέρ» ανατίναξε τον αγωγό. Το Κίεβο εν τω μεταξύ επέρριψε την ευθύνη στα ρωσικά στρατεύματα, αλλά δήλωσε ότι οποιαδήποτε ζημιά στον αγωγό ήταν «συνέπεια του πολέμου» και ότι ο αγωγός υπέστη ζημιές από επαναλαμβανόμενους ρωσικούς βομβαρδισμούς
Ο αγωγός εκτείνεται σε μήκος περίπου 2.000 χιλιομέτρων από το ρωσικό Τολιάτι, διαπερνά τον ποταμό Βόλγα, καθώς και τρία λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας στη νότια Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της Οδησσού. Κρατάμε επιφυλάξεις εαν τα χτυπήματα αυτά τα έκανε η Ρωσία, αφού η πόλη είναι φιλικά προσκείμενη στη Ρωσία με τον φιλορώσο δήμαρχο της, Βλαντίμιρ Λεόντιεφ, να τονίζει πως η πόλη του πλημμύρισε και ότι 900 κάτοικοί της απομακρύνθηκαν εσπευσμένα.
Σύμφωνα επίσης με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, έκανε λόγο για τουλάχιστον επτά ανθρώπους που αγνοούνται εξαιτίας των πλημμυρών που προκάλεσε η καταστροφή του φράγματος.
Στη Γενεύη, το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η καταστροφή του φράγματος μπορεί να προκαλέσει περιβαλλοντική καταστροφή και να έχει «φοβερό αντίκτυπο σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και στις δυο πλευρές της γραμμής του μετώπου».
Στην Ουάσιγκτον, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου ανέφερε πως η καταστροφή «ασφαλώς» προκάλεσε κάποιους «θανάτους», προσθέτοντας πως «δεν υπάρχει οριστικό συμπέρασμα για το τι συνέβη».
Ο ουκρανός πρόεδρος πάντως Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε τη Ρωσία πως πυροδότησε «βόμβα» στο φράγμα. Είχε παγιδευτεί με εκρηκτικά, δήλωνε τον περασμένο Οκτώβριο.
«Είναι αδύνατη η καταστροφή [του φράγματος] από το εξωτερικό του, με βομβαρδισμούς», πρόσθεσε αναφερόμενος στην εκδοχή της Μόσχας,
Αξίωσε ο κόσμος «να αντιδράσει» κατηγορώντας τη Ρωσία πως βρίσκεται σε «πόλεμο κατά της ζωής, κατά της φύσης, κατά του πολιτισμού», διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι η καταστροφή δεν θα μειώσει «τη δυνατότητα της Ουκρανίας να απελευθερώσει τα εδάφη της», καθώς έχει αρχίσει ουκρανική αντεπίθεση σε διάφορες κατευθύνσεις. Μίλησε ακόμα για «βάρβαρη οικοκτονία».
Σύμφωνα με το Κίεβο, οι Ρώσοι κατέστρεψαν το φράγμα για να «φρενάρουν» την αντεπίθεση του ουκρανικού στρατού.
Η Ουκρανία υποστήριξε πως ανακατέλαβε εδάφη κοντά στην Μπαχμούτ, υποβαθμίζοντας πάντως το εύρος των «επιθετικών επιχειρήσεων» που διεξάγει σε άλλους τομείς του απέραντου μετώπου.
Η Ρωσία από την πλευρά της διαβεβαίωσε πως απώθησε ουκρανικές επιθέσεις, αναγνωρίζοντας χθες πως 71 στρατιωτικοί της σκοτώθηκαν και άλλοι 210 τραυματίστηκαν τις τελευταίες ημέρες, αν και πολύ σπάνια αναφέρεται στις απώλειές της.
Οι Ουκρανοί λένε πως ετοιμάζουν εδώ και μήνες ευρείας κλίμακας αντεπίθεση για να υποχρεώσουν τον ρωσικό στρατό να εγκαταλείψει τα εδάφη της χώρας που έχει κυριεύσει.
Το Κρεμλίνο αναφερόμενο στο φράγμα έκανε λόγο για «εσκεμμένη δολιοφθορά» της ουκρανικής πλευράς και απέρριψε «κατηγορηματικά» τις κατηγορίες του Κιέβου, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να το «καταδικάσει» για την καταστροφή της υποδομής.
Το φράγμα, με ύψος τριάντα μέτρα και μήκος 3,2 χιλιόμετρα, οικοδομήθηκε το 1956 στον Δνείπερο, στο πλαίσιο της ανέγερσης υδροηλεκτρικού εργοστασίου.
Η καταστροφή του εγείρει νέες ανησυχίες για τον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στη Ζαπορίζια, 150 χιλιόμετρα από τη Νόβα Καχόβκα, που χρησιμοποιεί νερό από το φράγμα για να ψύχει τους αντιδραστήρες του.
Πάντως «δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος» για την ασφάλεια της εγκατάστασης, εκτίμησε ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).
Όπως και το φράγμα, ο πυρηνικός ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός, ο μεγαλύτερος της Ευρώπης, βρίσκεται σε περιοχή που κατέχουν οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις μετά την εισβολή τους στην ουκρανική επικράτεια την 24η Φεβρουαρίου 2022.
Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα αγροτικών εκτάσεων στην περιφέρεια της Χερσώνας υπάρχει κίνδυνος να πλημμυρίσουν, ανέφερε το ουκρανικό υπουργείο Γεωργίας, προσθέτοντας πως φοβάται πως θα ξεραθούν τελείως χωράφια στο νότιο τμήμα της χώρας και ότι θα υπάρξουν τεράστιες ελλείψεις πόσιμου νερού.
Η Ουκρανία «ζήτησε σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», ανέφερε ο ουκρανός ΥΠΕΞ Ντμίτρο Κουλέμπα.
Σε αυτήν ο ουκρανός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Σερχίι Κισλίτσα κατηγόρησε τη Μόσχα πως πυροδότησε «βόμβα μαζικής περιβαλλοντικής καταστροφής», ότι προκάλεσε «τη μεγαλύτερη ανθρωπογενή καταστροφή στην Ευρώπη εδώ και δεκαετίες», μιλώντας για «οικολογική και τεχνολογική τρομοκρατία» και «ακόμη ένα παράδειγμα της γενοκτονίας της Ρωσίας εναντίον των Ουκρανών».
Ο ρώσος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Βασίλι Νεμπένζια μίλησε από την άλλη πλευρά για «εσκεμμένη δολιοφθορά από το Κίεβο», για «έγκλημα πολέμου και τρομοκρατική ενέργεια», για «αδιανόητο έγκλημα».
«Η Ρωσία δεν μπορεί να μας νικήσει στο πεδίο της μάχης και για αυτό βάζει στο στόχαστρο πολιτικές υποδομές», υποστήριξε από την πλευρά του στη Χάγη ο Αντόν Κορινέβιτς, ουκρανός αντιπρόσωπος στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Για «νέα καταστροφική συνέπεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία» μίλησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Η μεγάλη δεξαμενή που τροφοδοτεί τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, ώστε να ψύχονται οι αντιδραστήρες του, είναι γεμάτη και έχει «αρκετό νερό για μήνες», διαβεβαίωσε το βράδυ της Τρίτης ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), αποτιμώντας την κατάσταση μετά την μερική καταστροφή του γειτονικού υδροηλεκτρικού φράγματος της Καχόβκα.
Ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Γκρόσι είχε προαναγγείλει νωρίτερα ότι οι εμπειρογνώμονές του θα προέβαιναν άμεσα σε αποτίμηση της κατάστασης, υπολογίζοντας την επάρκεια της δεξαμενής για την ψύξη των έξι αντιδραστήρων του μεγαλύτερου πυρηνικού σταθμού στην Ευρώπη.
«Είναι κρίσιμης σημασίας αυτή η δεξαμενή ψύξης να παραμείνει άθικτη. Δεν πρέπει να γίνει τίποτα που θα υπονόμευε ενδεχομένως την ακεραιότητά της. Καλώ όλες τις πλευρές να διασφαλίσουν πως δεν θα γίνει τίποτα που θα την υπονομεύσει», προειδοποίησε ο Γκρόσι.
Πληροφορίες από αντίστοιχα ρεπορτάζ του Documento και του CNN
